- Izba Administracji Skarbowej w Lublinie wzbogaciła się o dwa stacjonarne urządzenia rentgenowskie do prześwietlania pojazdów osobowych i autokarów, usytuowane na przejściach granicznych w Terespolu i Zosinie oraz o mobilny pojazd skanujący do kontroli w terenie.
- To jedne z najnowocześniejszych urządzeń jakimi dysponuje obecnie polska Krajowa Administracja Skarbowa (KAS).
- W symbolicznym przekazaniu funkcjonariuszom KAS nowej broni do walki z przestępczością graniczną i przygraniczną uczestniczyła na granicy w Terespolu Sekretarz Stanu, Szef Krajowej Administracji Skarbowej Magdalena Rzeczkowska.
- W uroczystości wzięli udział również posłowie, przedstawiciele władz województwa i samorządu oraz służb i instytucji współpracujących z KAS.
22 czerwca 2021 r. na drogowym przejściu granicznym z Białorusią w Terespolu uroczyście oddano do użytku skaner RTG do prześwietlania pojazdów osobowych, busów i autokarów. Uroczystość była jednocześnie okazją do symbolicznego przekazania przez Szefa KAS Magdalenę Rzeczkowską kluczy do bliźniaczej inwestycji rentgenowskiej powstałej na przejściu granicznym z Ukrainą w Zosinie oraz do mobilnego pojazdu RTG zakupionego na potrzeby komórki zwalczania przestępczości Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej. To pierwszy tak zaawansowany technologicznie mobilny pojazd skanujący w lubelskiej IAS, dzięki któremu możliwe będzie prześwietlanie samochodów osobowych, ciężarowych, busów, kontenerów, a także przesyłek typu Cargo.
W okolicznościowym wystąpieniu z okazji przekazania skanerów Szef KAS Magdalena Rzeczkowska zaznaczyła:
„Narzędziem, dającym możliwość oszczędności, szybkości, sprawności kontroli są nieinwazyjne metody kontroli. A te właśnie są dokonywane z wykorzystaniem urządzeń RTG. W Krajowej Administracji Skarbowej mamy już 38 wielkogabarytowych urządzeń skanujących. Dziś, tutaj oddajemy kolejne. Będą służyły do prześwietlania samochodów osobowych, autobusów, busów."
Jak podkreśliła Pani Minister:
„przed nami kolejne inwestycje. Staramy się pozyskiwać środki budżetowe, ale także staramy się efektywnie pozyskiwać środki unijne."
To m.in. środki z funduszu wsparcia granic.
„Polska, jako gospodarz bardzo istotnego odcinka zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, też będzie dużym beneficjentem tych środków"
- dodała Magdalena Rzeczkowska.
Wojewoda Lubelski Lech Sprawka podkreślił w swym wystąpieniu, iż:
„biorąc pod uwagę, że Terespol, Małaszewicze leżą na szlaku zarówno ruchu osobowego na linii Moskwa - Berlin, ale również towarowego, łącznie z Jedwabnym Szlakiem - to są to przejścia wymagające kompleksowego podejścia, wręcz strategicznego. (…) Sygnalizowałem w samorządzie województwa, żeby to był element strategii rozwoju województwa lubelskiego, co będzie nie tylko z korzyścią dla naszego województwa, ale i całego kraju"
– mówił wojewoda.
Urządzenia skanujące – skuteczna i bezpieczna broń KAS
Na przejściach granicznych w województwie funkcjonariusze KAS obsługują obecnie 7 stacjonarnych rentgenów do skanowania samochodów oraz 3 urządzenia do prześwietlania pociągów towarowych i kontenerów. To skuteczne, bezinwazyjne narzędzia służące do wykrywania zarówno samego przemytu, jak też przeróbek i skrytek w pojazdach i składach towarowych (np. podwójne ściany, dodatkowe zbiorniki itp.). Są całkowicie bezpieczne dla otoczenia i obsługi. Wyposażone są w system kontroli i monitoringu. Spełniają wszystkie wymagania bezpieczeństwa promieniowania zawarte w przepisach prawa polskiego oraz europejskiego i międzynarodowego.
Całościowy koszt trzech uroczyście oddanych do użytku 22 czerwca skanerów to ponad 33 mln złotych. Środki na urządzenia w Terespolu i Zosinie pochodziły z budżetu państwa. Mobilny pojazd RTG dofinansowany został natomiast ze środków OLAF-u (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych), w ramach projektu „Wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek mobilnych w zwalczaniu przemytu wyrobów tytoniowych i nadużyć finansowych na wschodniej granicy Unii Europejskiej".
Od 2017 r., czyli powstania Krajowej Administracji Skarbowej, na nowoczesne, stacjonarne urządzenia rentgenowskie na przejścia z Białorusią i Ukrainą w województwie lubelskim przeznaczono z budżetu państwa w sumie już ponad 88 mln złotych.
Jak podkreślił podczas uroczystości w Terespolu Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Lublinie dr Artur Krukowski:
„Można śmiało powiedzieć, że wydatki te szybko się zwrócą. Warto przypomnieć, że w województwie lubelskim Krajowa Administracja Skarbowa ochrania blisko 500 km granicy Unii Europejskiej. Zjawiskiem najbardziej charakterystycznym na tym odcinku granicy jest przemyt papierosów. Gdyby papierosy te wjechały do Polski i zostały nielegalnie sprzedane na polskim rynku, to tylko z tego tytułu skarb państwa straciłby setki milionów złotych z nieopłaconych należności publicznoprawnych."
A przecież, jak dodał dyrektor:
„granica to nie tylko papierosy. Zatrzymujemy też znaczne ilości środków ochrony roślin – nierzadko podrabianych i niebezpiecznych, tysiące sztuk podrabianych zabawek, odzieży, kosmetyków, leki, sterydy, bursztyn, zagrożone wyginięciem okazy roślin i zwierząt CITES czy też narkotyki".
Inwestycje RTG zrealizowane na granicy w latach 2018 – 2021:
Jak podkreślił w swoim wystąpieniu dyrektor A. Krukowski – by KAS na granicy była skuteczna, musi być przynajmniej o krok przez grupami przestępczymi. Stąd też potrzeba ciągłego wzmacniania przejść granicznych m.in. w nowoczesny, specjalistyczny sprzęt do kontroli.
W ostatnich latach w wielkogabarytowe urządzenia skanujące wyposażone zostały nw. przejścia graniczne w województwie lubelskim:
- drogowe przejście graniczne w Kukurykach (Koroszczyn) - skaner do prześwietlania samochodów ciężarowych,
- drogowe przejście graniczne w Hrebennem - skaner do prześwietlania samochodów ciężarowych, samochodów osobowych, busów i autokarów,
- drogowe przejście graniczne w Dorohusku - skaner do prześwietlania samochodów ciężarowych, samochodów osobowych, busów i autokarów,
- kolejowe przejście graniczne w Dorohusku - urządzenie rentgenowskie do prześwietlania towarowych wagonów kolejowych i kontenerów,
- drogowe przejście graniczne w Terespolu – skaner do prześwietlania samochodów osobowych, busów i autokarów,
- drogowe przejście graniczne w Zosinie – skaner do prześwietlania samochodów osobowych, busów i autokarów.
Plany inwestycyjne w zakresie budowy/rozbudowy urządzeń RTG:
- kolejowe przejście graniczne w Hrubieszowie - w planach na lata 2021-2023 jest duża inwestycja, tj. modernizacja stacjonarnego urządzenia RTG do prześwietlania wagonów towarowych, w tym dobudowanie akceleratora skanującego składy towarowe z pozycji „góra-dół". Skaner funkcjonuje w Hrubieszowie od 2011 r. (był to pierwszy kolejowy skaner w województwie lubelskim),
- kolejowe przejście graniczne w Terespolu - w związku z inwestycją PKP pn. „Poprawa dostępności przejścia granicznego Terespol-Brześć", polegającą między innymi na budowie dodatkowego toru szerokiego na odcinku od Brześcia do Portu Przeładunkowego w Małaszewiczach – wystąpiono do Wojewody Lubelskiego o budowę nowego urządzenia RTG na kolejowym przejściu granicznym w Terespolu - obejmującego nowy tor. Od początku 2017 roku na przejściu użytkowany jest skaner świetlący wagony na trzech torach.
Po uroczystym oddaniu do użytku nowego sprzętu skanującego goście mieli okazję wizytować budynek kontroli szczegółowej, gdzie obejrzeli m.in. pokaz kontroli samochodu z wykorzystaniem psa służbowego KAS oraz przykłady ciekawych ujawnień. Ostatnim punktem programu było zwiedzanie drogowego przejścia granicznego w Terespolu.
Relacja z otwarcia rentgena w Terespolu (audiodeskrypcja)