• W siedzibie Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej powstało wyjątkowe miejsce – Sala historii celnictwa „W służbie Ojczyźnie".
• Uroczyste otwarcie ekspozycji odbyło się 26 stycznia 2023 r. – w Międzynarodowym Dniu Celnictwa.
• Zgromadzone tu eksponaty przybliżają bogatą historię celnictwa w naszym regionie. 
• Podczas apelu odbyło się też ślubowanie nowych funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej oraz pożegnanie funkcjonariuszy odchodzących na emeryturę.

Uroczyste otwarcie celnego muzeum

W uroczystym otwarciu Sali historii celnictwa „W służbie Ojczyźnie" uczestniczyli: dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Lublinie dr Artur Krukowski, zastępca dyrektora mł. insp. Anna Sakowicz – inicjatorka i pomysłodawczyni projektu, zastępca dyrektora Aneta Mierzwa, naczelnik Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej insp. Krzysztof Guściora oraz seniorzy - emerytowani funkcjonariusze. 

To pierwsze tego typu miejsce w regionie. Eksponaty prezentowane w Sali historii celnictwa pochodzą głównie z prywatnych zbiorów funkcjonariuszy oraz służbowych archiwów. Wystawa ma charakter stały.

Cenne celne pamiątki – czyli historia celnictwa na Lubelszczyźnie

Zgromadzone tu eksponaty to m.in. dokumenty i druki służbowe, mundury i elementy umundurowania służbowego (w tym np. dystynkcje służbowe), odznaki i odznaczenia, sprzęt i wyposażenie wykorzystywane przy kontroli, historyczne (np. z lat 60. XX w.) i bardziej współczesne celnicze periodyki, przebitki z gazet odnoszące się do pracy funkcjonariuszy celnych, elementy wyposażenia pomieszczeń biurowych, znaki identyfikacji indywidualnej funkcjonariuszy oraz niezliczona liczba zdjęć – obrazujących zarówno zawodową codzienność, jak też prywatne spotkania funkcjonariuszy celnych, głównie z lat 60. – 90. XX w. Jest też nadany w 2002 r. sztandar ówczesnej Izby Celnej w Białej Podlaskiej (funkcjonującej do marca 2017 r. – reforma struktur skarbowych, celnych i podatkowych i powstanie Krajowej Administracji Skarbowej).

Dla emerytowanych funkcjonariuszy to przede wszystkim masa wspomnień, dla obecnych – wspaniała lekcja zawodowej historii.

Muzeum składa się z trzech sal tematycznych. Jedna jest odwzorowaniem typowego pokoju biurowego, w którym część wyposażenia pamięta jeszcze lata 60. czy 70. ubiegłego stulecia. Są m.in. liczydła, stemple służbowe, telefon na korbkę, dokumentacyjne perełki, jak np. Dziennik Ustaw z 1927 r. czy nieco bardziej współczesna maszyna do pisania. 

Centralna ściana trzeciej sali to kolaż – dziesięciolecia celnictwa w naszym regionie uchwycone w fotograficznym obiektywie: szkolenia, spotkania, codzienna służba, uroczystości, czas wolny. Ludzie, którzy tu pracowali i tworzyli zawodową historię. 

Inna ściana ekspozycji poświęcona jest z kolei fotograficznemu udokumentowaniu nietypowych przemytów udaremnianych niegdyś na naszych przejściach granicznych. To zdjęcia obrazujące zarówno sposoby ukrywania towarów, jak i same towary – bo te na przestrzeni lat również zmieniały się w przemycie. Przykładowo, w latach 80. modne były surowe skóry zwierzęce przemycane w… kołach jezdnych pojazdów czy też złoto przywożone zza naszej wschodniej granicy. 

Idea powstania Sali historii celnictwa w Białej Podlaskiej

Ideą przyświecająca powstaniu tego wyjątkowego miejsca było pielęgnowanie celnej historii, zgromadzenie i ocalenie od zapomnienia najcenniejszych i najciekawszych pamiątek związanych z profesją funkcjonariusza celnego na przestrzeni dziesięcioleci oraz stworzenie miejsca, które będzie celnym dziedzictwem dla kolejnych pokoleń funkcjonariuszy. 

Ocalić od zapomnienia

Kolekcja w Sali historii celnictwa jest cały czas rozbudowywana – nie tylko o pamiątki, ale też o spisane lub nagrane wspomnienia. Zależy nam, by dotrzeć do najstarszego pokolenia emerytowanych funkcjonariuszy, którzy na przestrzeni lat tworzyli w tym regionie polskie celnictwo. 

Celem pomysłodawców i twórców Sali historii celnictwa jest, by była ona dostępna nie tylko dla pracowników i funkcjonariuszy lubelskiej KAS, ale też dla ogółu społeczeństwa – planujemy m.in. zapraszać tu wycieczki szkolne w ramach lekcji historii. 

Czasowa wystawa w Białej Podlaskiej - najcenniejsze pamiątki celnictwa na ziemiach polskich z przełomu XIX/XX wieku

Czasowa wystawa, która towarzyszy uroczystemu otwarciu Sali historii celnictwa w Białej Podlaskiej, to z kolei najciekawsze eksponaty pochodzące z prywatnych zbiorów funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej z Lublina. To pamiątki dotyczące celnictwa na ziemiach polskich, w tym w okresie zaborów. 

Znajduje się tu m.in. najstarszy eksponat w zbiorach, tj. Obwieszczenie z 1847 r. władz austriackich o włączeniu wolnego miasta Krakowa do obszaru celnego Austrii. Jest też pierwsza po odzyskaniu niepodległości polska taryfa celna z 1919 r. oraz ilustrowane wyjaśnienia do taryfy celnej, z pięknymi grafikami, z 1932 r. 

***

Uroczystościom zorganizowanym w Białej Podlaskiej z okazji Międzynarodowego Dnia Celnictwa (26 stycznia) towarzyszyło też ślubowanie nowo przyjętych do służby funkcjonariuszy oraz uroczyste pożegnanie funkcjonariuszy odchodzących na emeryturę. 

Ślubowanie złożyło 28 osób. Funkcjonariusze ci pełnią służbę głównie na przejściach granicznych oraz w komórkach zajmujących się zwalczaniem przestępczości.  

Funkcjonariuszom odchodzącym na emeryturę dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Lublinie dr Artur Krukowski złożył podziękowania za lata służby oraz życzenia samych najlepszych chwil na emeryturze.

Film z audiodeskrypcją: https://youtu.be/Or6VCYUMnqs (link otwiera nowe okno w zewnętrznym serwisie)